دولت هلند با هدف تقویت زیرساخت‌های فناوری، افزایش خودکفایی راهبردی، و ارتقاء جایگاه بین‌المللی خود در حوزه امنیت و صنعت، از استراتژی جدید ملی در زمینه نوآوری و توسعه صنعت دفاعی رونمایی کرد.
مقدمه استراتژی
دولت اعلام کرد که برای حفظ امنیت هلند و متحدانش، کاهش وابستگی‌های صنعتی نامطلوب، و بهره‌برداری از فرصت‌های اقتصادی در حوزه فناوری‌های نوین دفاعی، نیاز به صنعتی دفاعی دارد که نه‌تنها نوآور باشد، بلکه توانایی افزایش ظرفیت در زمان کوتاه را نیز داشته باشد.
بر همین اساس، هیئت دولت در جلسه‌ای رسمی به پیشنهاد مشترک روبن برکلمنس (وزیر دفاع)، مونا بل‌یارتس (وزیر امور اقتصادی) و آنیتا توین‌مان (معاون وزیر دفاع)، استراتژی ملی «صنعت و نوآوری دفاعی» را به تصویب رساند.
چارچوب کلی
این سند، که ادامه‌ی مستقیم برنامه‌های «استراتژی صنعت دفاعی» سال ۲۰۱۸ و «دستور کار استراتژیک دانش و نوآوری دفاعی (SKIA)» سال‌های ۲۰۲۵–۲۰۲۱ محسوب می‌شود، بر سه اصل بنیادین استوار است:
- قوی
- هوشمند
- مشترک
بر این اساس، دولت هلند متعهد شده است تا:
- در صنعت دفاعی داخلی سرمایه‌گذاری کند
- به شکل هدفمند نوآوری را هدایت نماید
- در سطح ملی و بین‌المللی، الگوهای جدیدی از همکاری مؤثر را توسعه دهد
در حال حاضر حدود ۱٬۰۰۰ شرکت کوچک و بزرگ در صنعت دفاعی و امنیتی هلند فعال‌اند که مجموع گردش مالی آن‌ها ۷٫۷ میلیارد یورو اعلام شده است.
بودجه و اقدامات مالی
مطابق با یادداشت رسمی دفاعی سال ۲۰۲۴، دولت ۱٫۱۵ میلیارد یورو بودجه برای توسعه صنعت دفاعی در سال‌های آینده اختصاص داده است.
از این میزان، ۳۱۰ میلیون یورو در سال جاری (۲۰۲۵) هزینه خواهد شد و هدف آن تأمین مالی پروژه‌هایی نظیر:
- برنامه اقدام سیستم‌های بدون سرنشین
- افزایش سرمایه صندوق ویژه دفاعی
- پروژه‌های مقیاس‌پذیری نوآوری
- تقویت ابزارهای مالی وزارت اقتصاد
محور اول: قوی (Sterk)
با توسعه زیرساخت‌های تحقیقاتی و صنعتی داخلی، دولت قصد دارد یک نیروی مسلح مدرن و آینده‌محور شکل دهد و هم‌زمان قدرت بازدارندگی هلند را افزایش دهد.
این رویکرد شامل اقدامات زیر است:
- فعال‌سازی و هم‌افزایی تمام نهادهای علمی مرتبط در سطح ملی
- تسریع در فرآیندهای خرید تسلیحات و تجهیزات
- تسهیل سرمایه‌گذاری نهادهای مالی در پروژه‌های دفاعی
هم‌زمان با اعلام این استراتژی، دو تفاهم‌نامه رسمی همکاری نیز با شرکت‌های Lobster Robotics و De Haas Shipyards به امضا رسید.
محور دوم: هوشمند (Slim)
برای تثبیت موقعیت بین‌المللی هلند در زنجیره تأمین صنایع دفاعی، دولت تصمیم گرفته است در پنج حوزه کلیدی فناوری، سرمایه‌گذاری متمرکز انجام دهد:
- مواد پیشرفته و هوشمند
- فناوری‌های فضایی
- فناوری کوانتومی
- سیستم‌های هوشمند
- حسگرهای پیشرفته
در کنار این حوزه‌ها، صنعت ساخت تجهیزات دریایی همچنان نقش محوری خواهد داشت.
محور سوم: مشترک (Samen)
دولت اعلام کرده است که بدون همکاری میان دولت، صنعت، دانشگاه‌ها و نهادهای مالی، تقویت واقعی ارتش و صنایع دفاعی امکان‌پذیر نخواهد بود.
اقدامات اجرایی در این حوزه عبارتند از:
- توسعه اکوسیستم‌های منطقه‌ای برای پیوند ذینفعان
- تقویت ساختار DefPort به‌عنوان بستر همکاری‌های عمومی-خصوصی
در سطح بین‌المللی نیز هلند رویکردی فعال‌تر، ساختارمند و هم‌راستا با ناتو و اتحادیه اروپا در پیش خواهد گرفت:
- تجمیع تقاضا برای ایجاد قراردادهای صنعتی بزرگ
- باز کردن زنجیره‌های تأمین
- تسهیل تولید مشترک
- استانداردسازی تجهیزات و رویه‌ها
همکاری ویژه با اوکراین
در چارچوب همین سیاست‌ها، همکاری با صنعت دفاعی اوکراین نیز گسترش خواهد یافت. یکی از نمونه‌های اجرایی آن، بررسی امکان هم‌راستاسازی خرید تجهیزات موردنیاز ارتش اوکراین با نیازهای ارتش هلند است.
آغاز یک مسیر، نه صرفاً یک سند
دولت هلند این استراتژی را صرفاً یک سند برنامه‌ای نمی‌داند، بلکه آن را آغاز یک مسیر اجرایی بلندمدت تعریف می‌کند. اجرای موفق این استراتژی مستلزم تعهد عملی و مشارکت همه‌جانبه شرکای دولتی، صنعتی، دانشگاهی و بین‌المللی خواهد بود.
استراتژی جدید هلند در حوزه صنعت دفاعی، صرف‌نظر از محتوای تخصصی آن، نمایانگر یک رویکرد کلان‌ملی به ترکیب امنیت، نوآوری و رشد اقتصادی است.
این رویکرد برای مخاطب ایرانی Gate NL چند پیام کلیدی دارد:
- فرصت برای تحلیل ساختار دولتی و بودجه‌ریزی امنیتی در اروپا
- افق‌های همکاری آکادمیک و صنعتی در حوزه‌های AI، فناوری کوانتوم، و مواد هوشمند
- نقش سیستم‌های دولتی در شکل‌دهی به صنایع استراتژیک
Gate NL با تحلیل چنین اسناد رسمی، تلاش می‌کند دیدگاه ساختاری و فرابخشی به مخاطب ارائه دهد — دیدگاهی فراتر از مهاجرت، که به فهم نظام‌مند اکوسیستم هلند منتهی می‌شود.
