مقدمه: نقش نظام مالیاتی و اجتماعی در اقامت کاری قانونی
در نظام اقامتی هلند، هیچ اقامت کاری بدون انطباق با الزامات قانونی مالیاتی و اجتماعی رسمیت نمییابد. مهاجری که قصد اشتغال رسمی در هلند را دارد، باید نهتنها از منظر ویزا و پیشنهاد شغلی، بلکه از نظر ثبت مالیاتی، بیمههای اجتماعی و قوانین کار، در سیستم رسمی دولت هلند قابل شناسایی باشد.
در این میان، دو نهاد کلیدی نقش تعیینکننده دارند:
- نهاد Belastingdienst بهعنوان مرجع اصلی ثبت و اجرای تعهدات مالیاتی و اظهارنامه درآمد
- UWV بهعنوان نهاد حاکم بر بیمههای کارمندی، مقررات اشتغال، و ارزیابی قانونی بودن استخدام خارجیها
عدم آشنایی با این سیستمها میتواند به اشتباهات پرهزینه منجر شود — از جریمههای مالیاتی گرفته تا ابطال اقامت قانونی. باید دانست که اطلاعات مالیاتی فرد، بهصورت رسمی با سازمان مهاجرت (IND) به اشتراک گذاشته میشود؛ و هرگونه مغایرت در اطلاعات ممکن است وضعیت اقامتی را تحتتأثیر قرار دهد.
این مقاله، بر پایه منابع رسمی دولت هلند، بهگونهای طراحی شده که مهاجران حرفهای — بهویژه اتباع غیراروپایی از جمله ایرانیان — بتوانند مسیر قانونی، ایمن و شفاف اشتغال در هلند را درک و پیگیری کنند.
نهاد Belastingdienst: ستون مالیات و ثبتنام قانونی برای مهاجران کاری
برای هر مهاجر کاری که در هلند مشغول به فعالیت میشود، تعامل با سازمان Belastingdienst (اداره مالیات هلند) یک الزام قانونی است. این نهاد مسئول مدیریت مالیاتهای مستقیم، ثبت اظهارنامهها، صدور شماره BSN، و نظارت بر سیستم پرداخت حقوق است. عدم تعامل دقیق و بهموقع با Belastingdienst، نهتنها تبعات مالی، بلکه ریسکهای اقامتی جدی نیز بههمراه دارد.
ثبتنام اولیه: از BSN تا DigiD
اولین اقدام قانونی برای ورود به سیستم مالیاتی، دریافت شماره خدمات شهروندی (BSN) است که از طریق ثبتنام در شهرداری (Gemeente) انجام میشود. بدون BSN، امکان شروع به کار، دریافت حقوق، یا ثبتنام بیمه وجود ندارد. پس از آن، متقاضی باید حساب دیجیتالی خود را در سامانه Mijn Belastingdienst فعال کند که از طریق پلتفرم DigiD در دسترس است.
اقامت مالیاتی در هلند: ساکن یا غیرساکن؟
بر اساس قانون مالیات هلند، افراد به دو دسته تقسیم میشوند:
- ساکن مالیاتی (Resident Taxpayer): اگر بیش از 183 روز در سال در هلند باشید، یا مرکز اقتصادی/خانوادگی شما در این کشور قرار گیرد، تمامی درآمد جهانی شما مشمول مالیات در هلند میشود.
- غیرساکن مالیاتی (Non-Resident): فقط درآمدهای ناشی از فعالیت در هلند مشمول مالیات است.
نکته مهم برای ایرانیان: ایران با هلند توافقنامه اجتناب از مالیات مضاعف (DTA) ندارد. بنابراین، درآمدی که در هلند مالیات خورده، ممکن است طبق قوانین ایران نیز مشمول مالیات شود. ماده ۲۲۲ قانون مالیاتهای مستقیم ایران امکان «کسر مالیات پرداختی خارج از کشور» را فراهم کرده، ولی نیازمند مستندسازی دقیق است.
مالیات بر درآمد در ۲۰۲۵: ساختار باکسها
مالیات بر درآمد در هلند به سه بخش مجزا (Box) تقسیم میشود:
باکس | نوع درآمد | نرخ مالیات ۲۰۲۵ |
---|---|---|
باکس ۱ | حقوق و کار | تا 49.5٪ (تصاعدی) |
باکس ۲ | سود سهام | 26.9٪ |
باکس ۳ | سرمایهگذاری | ~6.03٪ بر اساس بازده فرضی |
مزیت ۳۰% ruling: ابزار بهینهسازی مالیاتی
کارکنان بینالمللی واجد شرایط میتوانند از مزیت «۳۰ درصد ruling» استفاده کنند؛ معافیت مالیاتی برای بخشی از حقوق ناخالص (حداکثر ۵ سال، با احتمال کاهش به ۳ سال برای برخی تخصصها در ۲۰۲۵).
مثال عددی:
حقوق سالانه: €۸۰٬۰۰۰ → ۳۰٪ معاف (€۲۴٬۰۰۰) → پایه مالیاتی: €۵۶٬۰۰۰
این معافیت شامل مالیات است، اما بر بیمههای اجتماعی تأثیر ندارد.
برای فعالسازی این طرح، کارفرما باید درخواست را بههمراه کارمند به Belastingdienst ارائه دهد — و حداکثر ظرف چهار ماه از شروع اشتغال، این اقدام باید انجام شود.
اظهارنامه مالیاتی و تعهدات اجرایی
هر کارمند باید سالانه اظهارنامه مالیاتی خود را از طریق Mijn Belastingdienst ارائه کند. ددلاین رسمی برای این اظهارنامه معمولاً 1 می (May 1) است. عدم ارسال بهموقع منجر به جریمه میشود که در موارد خاص میتواند تا 5٪ مالیات معوقه باشد.
تبادل اطلاعات Belastingdienst با IND: ریسکهای جدی
یکی از نکات کمتر شناختهشده اما حیاتی: اطلاعات ثبتشده در سیستم Belastingdienst، بهصورت خودکار در اختیار سازمان مهاجرت (IND) قرار میگیرد. در صورت کشف مغایرت، مثلاً حقوق اعلامشده به IND با حقوق واقعی پرداختی یا ثبتنشده در سیستم مالیاتی، ممکن است منجر به ابطال یا عدم تمدید اقامت شود.
📌 هشدار مهم: استفاده از صرافیهای غیررسمی برای انتقال درآمد به ایران ممکن است موجب مسدود شدن حساب بانکی توسط FIU Nederland شود؛ نهاد مبارزه با پولشویی که اطلاعات تراکنشها را رصد میکند.
سازمان UWV: نهاد نظارت بر اشتغال و بیمه اجتماعی اجباری
در ساختار حقوقی هلند، نهاد UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen) مسئول اجرای مقررات بیمههای کارمندی، ثبت وضعیت شغلی، و بررسی قانونی بودن استخدام اتباع غیراروپایی است. هر کارفرما که قصد استخدام نیروی بینالمللی دارد، موظف است تعامل مستمر با UWV داشته باشد — و مهاجران کاری نیز باید از عملکرد این نهاد و آثار آن بر اقامت خود، آگاه باشند.
نهاد UWV چیست و چه نقشی برای مهاجران دارد؟
سازمان UWV بازوی اجرایی قانون کار هلند است. این نهاد:
- مجوز استخدام نیروی غیراتحادیهای را بررسی و صادر میکند (در همکاری با IND)
- اطلاعات رسمی اشتغال، قطع رابطه کاری، یا کاهش ساعات کار را ثبت میکند
- پرداختهای مربوط به مزایای اجتماعی (مثل بیمه بیکاری) را انجام میدهد
برای ایرانیان و دیگر اتباع غیراروپایی، عدم ثبت رسمی در UWV ممکن است منجر به محرومیت از مزایا یا حتی نقض اقامت شود.
بیمههای اجباری کارمندی: سه لایه قانونی
کارفرما موظف است همزمان با استخدام، کارکنان خود را تحت پوشش بیمههای زیر قرار دهد:
نوع بیمه | شرح عملکرد | نهاد اجرا |
---|---|---|
WW (بیمه بیکاری) | در صورت اخراج، پرداخت بخشی از حقوق تا ۲۴ ماه | UWV |
ZW (بیمه بیماری) | پرداخت حقوق در دوره بیماری (حداقل ۷۰٪ تا ۲ سال) | UWV |
WIA (ازکارافتادگی) | حمایت مالی بلندمدت در صورت ناتوانی کاری | UWV |
ثبت نکردن یکی از این بیمهها، نقض مستقیم قانون کار محسوب میشود — و مسئولیت آن بهطور کامل متوجه کارفرما است.
ثبت اشتغال: مسئولیت حقوقی کارفرما
برخلاف تصور رایج، صدور قرارداد کاری بهتنهایی کافی نیست. کارفرما باید:
- اطلاعات استخدام را در سیستم UWV ثبت کند
- تغییرات مهم (افزایش/کاهش ساعت، اخراج، مرخصی طولانی) را بهروزرسانی کند
- مدارک لازم برای کنترلهای احتمالی را در دسترس داشته باشد
در صورت عدم ثبت، کارمند ممکن است در زمان نیاز به مزایا (مانند بیمه بیکاری یا درمان) با پاسخ «شما در سیستم UWV ثبت نشدهاید» مواجه شود.
تفاوت کارمندان رسمی با خوداشتغالها
افرادی که بهصورت freelance یا zelfstandig ondernemer در هلند فعالیت میکنند، مشمول بیمههای کارمندی UWV نیستند. آنها باید بهطور مستقل بیمه درمانی و بیمههای تکمیلی (مثل بیمه درآمد جایگزین) را از شرکتهای خصوصی تهیه کنند.
برای ایرانیانی که بهعنوان متخصص پروژهای یا قراردادهای موقت فعالیت میکنند، عدم اطلاع از این تفاوت میتواند به ازدستدادن تمام پوششهای اجتماعی قانونی منجر شود.
📌 هشدار اجرایی:
اگر کارفرما اشتغال شما را در UWV ثبت نکرده باشد، در صورت بیکاری یا بیماری، نهتنها از دریافت مزایا محروم میشوید، بلکه ممکن است IND این تخلف را بهعنوان نقص در اجرای اقامت کاری تلقی کند.
ساختار بیمه درمانی پایه (Zvw) و الزامات پرداخت آن
در هلند، ثبتنام در بیمه درمانی پایه (Zorgverzekeringswet – Zvw) برای همه افراد دارای اقامت قانونی و اشتغال الزامی است. این بیمه، ستون اصلی سیستم درمانی عمومی محسوب میشود و عدم ثبتنام در آن تا چهار ماه پس از ورود به کشور، تخلف رسمی با تبعات مالی و حقوقی تلقی میشود.
بيمه Zvw چیست و چه چیزی را پوشش میدهد؟
بیمه Zvw توسط شرکتهای خصوصی ولی تحت نظارت دولت ارائه میشود. این بیمه شامل:
- ویزیتهای پزشک عمومی (huisarts)
- خدمات اورژانس
- برخی داروهای اساسی
- مراقبتهای بارداری، زایمان، و بستری
برای پوشش خدمات بیشتر (مثلاً فیزیوتراپی، دندانپزشکی، یا رواندرمانی)، باید بیمه مکمل (Aanvullende verzekering) جداگانه تهیه شود.
هزینهها در سال ۲۰۲۵: چه باید پرداخت شود؟
نوع هزینه | مبلغ تقریبی (۲۰۲۵) |
---|---|
حق بیمه ماهانه پایه | €۱۲۰–۱۳۰ |
Eigen Risico (سهم پرداخت شخصی سالانه) | €۳۸۵ حداقل |
هزینه Zvw مستقیماً از حساب شخصی کارمند پرداخت میشود، هرچند برخی کارفرمایان بخشی از آن را جبران میکنند. اما وظیفه ثبت بیمه صرفاً برعهده خود فرد است.
مهلت قانونی و پیامدهای تأخیر
طبق قانون، هر فردی که اقامت و کار در هلند دارد، باید حداکثر تا ۴ ماه پس از ورود بیمه درمانی ثبت کند. در صورت عدم ثبت:
- جریمه مالی معادل ۴۰۰٪ حق بیمه معوقه اعمال میشود
- فرد از دریافت خدمات درمانی غیراورژانسی محروم میشود
- در تمدید اقامت، ممکن است IND این تخلف را بهعنوان «عدم تطابق با الزامات قانونی» لحاظ کند
نحوه انتخاب بیمهگر: مقایسه رسمی
برای انتخاب شرکت بیمه، میتوان از پلتفرمهای رسمی مقایسه مانند Independer.nl استفاده کرد. همه شرکتهای مجاز باید بیمه Zvw را بدون تبعیض به افراد دارای اقامت قانونی ارائه دهند.
📌 هشدار مهم:
داشتن قرارداد کار به معنای بیمه شدن نیست. مهاجر باید شخصاً بیمه Zvw خود را ثبت کند. عدم آگاهی از این الزام، یکی از رایجترین اشتباهات مهاجران غیراروپایی است — اشتباهی که میتواند تا چند هزار یورو جریمه بههمراه داشته باشد.
تفاوت نقش Belastingdienst و UWV: مرزبندی قانونی و مسئولیتی
در ساختار حقوقی هلند، مهاجران کاری با دو نهاد اصلی مواجه میشوند: Belastingdienst و UWV. گرچه هر دو نهاد بخشی از دولت مرکزی محسوب میشوند، اما وظایف، دامنه فعالیت و نوع ارتباط آنها با مهاجر و کارفرما کاملاً متفاوت است.
سازمان Belastingdienst: ناظر بر مالیات و درآمد
نهاد Belastingdienst مسئول:
- ثبت درآمد، اجرای قوانین مالیاتی، و دریافت اظهارنامهها
- صدور شماره BSN و راهاندازی حساب دیجیتال مالیاتی
- اجرای سیستم مالیات بر حقوق (loonheffingen)
- ارزیابی و تأیید درخواستهای 30% ruling
این نهاد مستقیماً با فرد (کارمند یا خوداشتغال) در ارتباط است. اطلاعات ثبتشده در Belastingdienst، مستقیماً با IND (سازمان مهاجرت) نیز به اشتراک گذاشته میشود و پایه تصمیمگیریهای اقامتی محسوب میشود.
نهاد UWV: ناظر بر اشتغال و بیمههای کارمندی
سازمان UWV مسئول:
- ثبت قانونی استخدام افراد توسط کارفرما
- اجرای بیمههای کارمندی (WW، ZW، WIA)
- بررسی مجوزهای اشتغال برای اتباع غیراتحادیهای
- پرداخت مزایای اجتماعی در صورت بیماری، بیکاری یا ازکارافتادگی
UWV عمدتاً با کارفرما تعامل دارد، نه با کارمند. اما ثبت ناقص یا غیردقیق در سیستم UWV میتواند منجر به محرومیت کارمند از مزایای قانونی شود.
جدول مقایسهای: چه کسی چه میکند؟
موضوع | Belastingdienst | UWV |
---|---|---|
ثبت مالیات بر درآمد | ✅ | ❌ |
ثبت اشتغال نیروی خارجی | ❌ | ✅ |
رسیدگی به مزایای بیکاری/بیماری | ❌ | ✅ |
ارتباط مستقیم با مهاجر | ✅ | محدود |
تبادل اطلاعات با IND | ✅ | ✅ (در موارد خاص) |
اشتباه رایج و خطرناک
برخی مهاجران تصور میکنند ثبتنام در Belastingdienst برای پوشش تمام تعهدات کافی است. در نتیجه، از ثبت رسمی در UWV غفلت میکنند. نتیجه؟ در زمان نیاز به بیمه بیکاری یا بررسی تمدید اقامت، متوجه میشوند که هیچ سابقه رسمی از اشتغال آنها در سیستم اجتماعی هلند وجود ندارد.
📌 سناریوی واقعی:
مهندس نرمافزاری با ویزای کاری در شرکت هلندی مشغول به کار شد، اما کارفرما استخدام او را در UWV ثبت نکرد. پس از اخراج، نه تنها از مزایای بیمه بیکاری (WW) محروم شد، بلکه در تمدید اقامت با مشکل مواجه شد؛ زیرا IND سوابق اشتغال رسمی را در سیستم نیافت.
تعهدات مالیاتی و بیمهای کارفرما و کارمند در ۲۰۲۵
اشتغال رسمی در هلند، رابطهای دوسویه بین کارفرما و کارمند است که تعهدات مالیاتی و بیمهای مشخصی برای هر دو طرف ایجاد میکند. این تعهدات، نهتنها ضامن مشروعیت استخدام است، بلکه نقشی حیاتی در ارزیابی اقامت قانونی مهاجران ایفا میکند.
وظایف قانونی کارفرمای هلندی
هر کارفرمایی که نیروی کار غیراروپایی استخدام میکند، موظف است:
- ثبت رسمی استخدام در UWV
- کسر و پرداخت مالیات حقوق (loonheffingen) به Belastingdienst
- پرداخت سهم بیمههای کارمندی (ZW، WW، WIA) بر اساس نرخهای مصوب
مجموع پرداختهای کارفرما بابت مالیات و بیمه، معمولاً حدود ۲۷.۶۵٪ از حقوق ناخالص هر کارمند را شامل میشود. عدم انجام این تعهدات، تخلف صریح از قوانین کار و مالیات تلقی میشود و میتواند منجر به جریمههای چندلایه، بازپرداخت مزایا، یا حتی تعلیق مجوز استخدام نیروی خارجی شود.
مسئولیتهای کارمند غیراروپایی
کارمند نیز بهعنوان شخص حقیقی دارای اقامت کاری، وظایف مشخصی دارد:
- ارائه اطلاعات دقیق به کارفرما برای ثبت در سیستمهای دولتی
- ثبتنام بیمه درمانی (Zvw) بهصورت شخصی و مستقل
- ارسال اظهارنامه مالیاتی سالانه (در صورت الزام قانونی یا دعوت از طرف Belastingdienst)
- پیگیری تطابق اطلاعات بین قرارداد کاری، سیستم مالیاتی، و مدارک اقامتی
هرگونه عدم هماهنگی میان اطلاعات ثبتشده در Belastingdienst، UWV، و IND ممکن است به شبهه در اصالت اشتغال منجر شود.
خطرات ناهماهنگی اطلاعات: بیشتر از یک تخلف
در سالهای اخیر، تعدادی از مهاجران حرفهای به دلیل اختلاف میان حقوق واقعی و حقوق ثبتشده در سیستم مالیاتی، دچار مشکلات اقامتی شدهاند. در برخی موارد، IND به استناد مغایرت اطلاعات مالیاتی، اقامت متقاضی را تمدید نکرده یا آن را باطل اعلام کرده است.
📌 سناریوی پرخطر:
کارمندی که بخشی از حقوق خود را «خارج از فیش رسمی» دریافت کرده بود، در زمان تمدید اقامت توسط IND رد شد؛ زیرا مبلغ گزارششده به Belastingdienst با مدارک بانکی تطابق نداشت. نتیجه: اخطار ترک خاک و ثبت تخلف در سوابق اقامتی.
جمعبندی نهایی: انطباق حقوقی، نه انتخاب اختیاری
اقامت کاری در هلند در سال ۲۰۲۵ صرفاً با داشتن پیشنهاد شغلی یا قرارداد رسمی تحقق نمییابد. نظام اقامت حرفهای در این کشور بر پایه انطباق دقیق با ساختارهای مالیاتی، بیمهای، و ثبت قانونی استوار است. این مقاله با تکیه بر منابع رسمی و تحلیلهای حقوقی، نهتنها تعهدات قانونی کارفرما و کارمند را روشن کرد، بلکه رابطه پویای آنها با نهادهای دولتی مانند Belastingdienst، UWV، و IND را با شفافیت تحلیل نمود.
آنچه در این مقاله خواندید، صرفاً مجموعهای از اطلاعات نیست — بلکه یک نقشه استراتژیک برای اتخاذ تصمیمهایی است که پیامد اقامتی، مالی، و شغلی دارند. تفاوتی ندارد که در آغاز مسیر مهاجرت باشید یا در مرحله تمدید اقامت: خطا در ثبت مالیاتی یا بیمهای، میتواند به ریسکهای غیرقابل بازگشت منجر شود.
در Gate NL، ما معتقدیم محتوای راهبردی باید بر پایه تحلیل حقوقی، استقلال از تبلیغات، و احترام به مخاطب حرفهای تولید شود. این مقاله، نماینده چنین رویکردی است: دقیق، منبعمحور، و متعهد به واقعیتهای حقوقی مهاجرت کاری.
منابع رسمی برای اقدام مستند:
بیشتر بخوانید…
بله، از آنجا که بین ایران و هلند توافقنامه اجتناب از مالیات مضاعف (DTA) وجود ندارد، درآمد کسبشده در هلند ممکن است طبق قانون ایران نیز مشمول مالیات باشد. با این حال، طبق ماده ۲۲۲ قانون مالیاتهای مستقیم ایران، میتوان مالیات پرداختشده در خارج را از بدهی مالیاتی داخلی کسر کرد. این فرایند نیازمند مستندات رسمی و ترجمهشده است.
خیر. در صورت عدم ثبت رسمی اشتغال در سیستم UWV توسط کارفرما، دسترسی شما به مزایای بیمههای کارمندی مانند WW (بیمه بیکاری)، ZW (بیمه بیماری) یا WIA (ازکارافتادگی) بهطور کامل مسدود میشود. پیشنهاد میشود قرارداد کاری را با حضور مشاور حقوقی بررسی کرده و وضعیت ثبت را در سامانه UWV پیگیری کنید.
ثبتنام در بیمه Zvw تا ۴ ماه پس از ورود به هلند الزامی است. در صورت تأخیر:
جریمهای معادل چند برابر حق بیمه ماهانه اعمال میشود
ممکن است از دریافت خدمات پزشکی غیراورژانسی محروم شوید
تخلف در تمدید اقامت کاری نزد IND لحاظ خواهد شد
خیر. این معافیت مالیاتی فقط برای کارکنان بینالمللی با تخصصهای خاص و شرایط مشخص در نظر گرفته شده و نیازمند:
دریافت پیشنهاد شغلی مرتبط
قرارداد تماموقت
ثبت درخواست ظرف ۴ ماه پس از شروع کار
تایید رسمی توسط Belastingdienst
همچنین، از سال ۲۰۲۵ برای برخی حوزهها مدت آن از ۵ به ۳ سال کاهش یافته است.
دریافت هرگونه پرداخت خارج از ساختار loonheffingen (مالیات حقوقی) خلاف مقررات است. اگر مبلغ ثبتشده در Belastingdienst با واقعیت حساب بانکی شما مطابقت نداشته باشد، ممکن است:
اظهارنامه مالیاتی شما رد شود
جریمه سنگین دریافت کنید
در تمدید اقامت توسط IND با مشکل جدی مواجه شوید
در حال حاضر، بین ایران و هلند توافقنامه تأمین اجتماعی (Social Security Agreement) فعال نیست. بنابراین، سالهایی که در هلند کار میکنید در نظام بازنشستگی ایران لحاظ نمیشود. برای پوشش مضاعف، میتوانید از بیمههای بازنشستگی خصوصی هلندی (مثلاً ASR یا NN) با قابلیت برداشت بینالمللی استفاده کنید.
مدارک خود را کامل و دقیق تهیه کنید، یک برنامه مهاجرتی مشخص و منطقی داشته باشید، تمکن مالی خود را اثبات کنید و مدرک زبان معتبر ارائه دهید. همچنین، از منابع رسمی برای اطلاعات بهروز استفاده کنید و در صورت نیاز، از وکلای مهاجرتی معتبر کمک بگیرید.
بله، اما میتوانید با شرکت در انجمنهای مهاجران، یادگیری زبان کشور مقصد و آشنایی با فرهنگ آن کشور، این مشکل را مدیریت کنید. بسیاری از کشورها خدمات حمایتی برای تازهواردان دارند، بنابراین قبل از مهاجرت در مورد منابع موجود تحقیق کنید.
در برخی کشورها مانند کانادا (Express Entry) و آلمان (ویزای جستجوی کار)، میتوان بدون پیشنهاد شغلی وارد شد و پس از ورود، کار پیدا کرد. اما در کشورهایی مانند هلند و انگلستان، داشتن پیشنهاد شغلی معمولاً الزامی است.
بله، گزینههایی مانند بورسیههای تحصیلی (ایتالیا و فرانسه)، تحصیل رایگان در آلمان و ویزای جستجوی کار برای افراد با سرمایه محدود مناسب هستند. برنامهریزی مالی و یافتن شغل پارهوقت نیز به مدیریت هزینهها کمک میکند.
چالشهایی مانند تمدید اقامت، پرداخت مالیات، سازگاری با قوانین محلی و هزینههای زندگی رایج هستند. اطلاع از قوانین، مدیریت هزینهها و یادگیری زبان کشور مقصد میتواند این چالشها را کاهش دهد.
در برخی کشورها مانند کانادا و آلمان، امکان تغییر نوع ویزا (مثلاً از تحصیلی به کاری) وجود دارد، اما این فرآیند نیازمند رعایت شرایط خاصی است. قبل از مهاجرت، قوانین مهاجرتی کشور موردنظر را بررسی کنید.